Κατάχρηση Φαρμάκων

ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ

Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών και η ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε αυτά αποτελεί θέμα μελετών της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (Π.Ο.Υ.).

Γύρω μας υπάρχουν διαφορετικά είδη μικροβίων τα οποία μεταδίδονται με διάφορους τρόπους στον ανθρώπινο οργανισμό και καθένα από τα μικρόβια είναι υπεύθυνο για μία ή περισσότερες παθήσεις (λοιμώξεις).

Τα αντιβιοτικά φάρμακα τα οποία δρουν με διάφορους μηχανισμούς στον οργανισμό, έχουν ως αποστολή την εκρίζωση των μικροβίων που έχουν εντοπιστεί στον οργανισμό.

Ο εντοπισμός τους αποτελεί ολόκληρη επιστήμη και γίνεται από ειδικούς.

Σε μια μικροβιακή λοίμωξη, ο θεράπων ιατρός λαμβάνει υπόψη:

• την κλινική εικόνα του ασθενούς, τη συμπτωματολογία.
• τα πιθανά υπεύθυνα παθογόνα (μικρόβια).
• όπου είναι απαραίτητο, την εργαστηριακή μικροβιακή ανάλυση.
• Την κατάλληλη αντιβιοτική θεραπεία που προδιαγράφει την εκρίζωση των παθογόνων. Η επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού για κάθε λοίμωξη εξαρτάται από πολλές παραμέτρους και αποτελεί αντικείμενο ερευνών και μελετών από παγκόσμιους φορείς. 

Παράλληλα με τα παραπάνω, υπάρχει ακόμα ένα στοιχείο. για το  οποίο η Π.Ο.Υ.  κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, την αύξηση της ανθεκτικότητας των μικροβίων έναντι των αντιβιοτικών. Τα μικρόβια έχουν την ικανότητα να «αλλάζουν έξυπνα» με διάφορους μηχανισμούς για να προστατεύονται  από τα αντιβιοτικά.

Ως αποτέλεσμα, κάποια αντιβιοτικά που μπορεί χθες να ήταν η κατάλληλη επιλογή, σήμερα να έχει εξασθενήσει η δράση τους σε συγκεκριμένα μικρόβια και συνεπώς η αντιβιοτική θεραπεία  να παρουσιάζει υποτροπές.

Είναι πλέον δεδομένο ότι η αύξηση της ανθεκτικότητας οφείλεται στην κακή χρήση των αντιβιοτικών. Ποια είναι όμως η αιτιολογία της αλόγιστης αυτής χρήσης;

1. Η χρήση αντιβιοτικού χωρίς αιτία. Σε μια συμπτωματολογία  ιογενούς  λοίμωξης (πχ ένα απλό κρυολόγημα), η αντιβιοτική θεραπεία  χορηγείται μόνο όταν παρουσιαστούν επιπλοκές.
2. Η μη σωστή επιλογή αντιβιοτικής θεραπείας.
3. Η μη συμμόρφωση  στη δοσολογία του αντιβιοτικού. 
4. Η μη συμμόρφωση στο χρόνο θεραπείας. Πολλοί ασθενείς διακόπτουν αυθαίρετα τη θεραπεία λόγω ανακούφισης από τα συμπτώματα, χωρίς να έχει συμπληρωθεί ο χρόνος που απαιτείται για την εκρίζωση των μικροβίων.
5. Η αχρείαστη παράταση του χρόνου θεραπείας.

Συμπερασματικά, η κατάχρηση των αντιβιοτικών έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη και αύξηση της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, τα πολύτιμα αυτά όπλα που από εμάς εξαρτάται αν θα χρησιμοποιηθούν σωστά.